| MENÜ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Tam buğday ve sağlığımız
Ülkemizde tahıllar, temel besin grubunu oluşturmakta ve tahıllar en çok ekmek olarak tüketilmektedir.
Ekmek günlük enerjinin %44’ünü karşılamaktadır. Günlük ekmek tüketimi, ülkemizde kişi başına yaklaşık olarak 400-450 gramdır. Bu kadar sık tüketildiği için de sağlıklı ekmek tarifinin yapılması çok önemlidir.
Yapılan çalışmalarda tam taneli tahıllarla beslenmenin, özellikle diyabet ve kalp damar sistemi hastalıklarına karşı koruyucu olduğunu göstermiştir. Yapılan epidemiyolojik çalışmalarda tam tahıllı gıdalarla beslenen kişilerde, bu besinleri daha az tüketen kişilere oranla aterosklerotik kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskinin azaldığı gösterilmiştir. Ayrıca tam taneli tahıllarla beslenmek, kolorektal, gastrik ve endometrium kanserleri gibi bazı kanser türlerine karşı da koruyucu olabilir. Bununla beraber metabolik sendrom riskini azaltmak için de tam buğdaylı ürünleri tercih etmek gereklidir.
Buğday taneciği 3 kısımdan oluşur:
1. Endosperm; Buğdayın beyaz un elde edilen kısmıdır ve bol miktarda nişasta içerir.
2. Kepek; Yoğun lif içeriği sayesinde, konstipasyon, hemoroid, divertiküloz ve irritabl barsak sendromunda olumlu etkileri vardır.
3. Buğday özü (wheat germ)
Rafine edilen tahılın besin içeriği azalır. Çünkü buğdayın rafine edilme işlemi esnasında buğday özü ve kepeğin çoğu kaybedilir. Tam buğday unlu ekmeğin içeriğinde, kalsiyum miktarında %117, çinko miktarında %100, demir miktarında %300, magnezyum miktarında %115, Vitamin-B1 miktarında %45-55, Vitamin-B2 miktarında %100, Vitamin-B6 miktarında %110-195, Niasin miktarında %45-55 oranında artış olur1. Görüldüğü gibi beyaz undan yapılan ekmeklerin besin içeriği oldukça azalmaktadır.
Özet olarak, tam taneli tahıllar kanser, diyabet, şişmanlık ve diğer kronik rahatsızlıklara karşı koruyucu özellik gösterirler. Ancak tam taneli tahılın içerisindeki bulunan vitamin ve minarellerin çoğu rafine edilirken kayba uğramaktadır. Ancak çölyak ve emilim bozukluğu gibi özel durumlarda tam tahıllı ürünlerin doktora başvurarak tüketmesi gerekir1.
Yeme alışkanlıklarımızı bizi ve hastalarımızı sağlığa götürecek şekilde değiştirmemiz mümkündür. Diyetinizde yer alan tahıllı gıdaları kolayca bulabileceğiniz tam buğday unu ve tam buğday unundan yapılmış ekmekler gibi ürünlerle değiştirmeyi düşünün.
* Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Uzmanlık Öğrencisi
Coşkun ÖZTEKİN
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
